Ik vloog van Santiago in Chili naar Buenos Aires in Argentinië. Een vlucht van zo’n 2 uur over de toppen van de Andes. Mijn man en ik waren 6 weken in Chili geweest en hadden in al die tijd nauwelijks een woord Nederlands gehoord. Het Nederlands van het cabinepersoneel klonk dan ook gezellig vertrouwd. Maar… wat ze tegen elkaar zeiden, loog er niet om. Er werd flink gepraat over collega’s die vóór in het vliegtuig werkten en er werd intensief nagedacht over de vraag waar ze de volgende dag hun daggeld aan zouden besteden.
Nog voordat het vliegtuig was vertrokken, liep ik even naar de pantry omdat ik een vraag had. ‘Heb je een leuke vakantie gehad en vlieg je straks door naar Amsterdam?’vroeg een van de crewmembers me. ‘Nee, ik blijf nog even in Buenos Aires’’ , zei ik. ‘Oh leuk’, zei de steward. ‘Wij ook. hoor. Dit is voor ons alleen even een op-en-neertje.’
Een op-en-neertje, dacht ik. Wat een bijzondere manier om je werk te beschrijven. Ik plofte weer naast mijn man neer en vertelde wat ik had gehoord. ‘Stel je voor dat jij en ik zo naar ons werk zouden kijken’, zei ik. ‘Wat voor effect zou dat hebben?’
What you say is what you get
De vlucht wérd ook een ‘op-en-neertje’. Het eerste uur nadat we waren opgestegen, gebeurde er niets. Daarna moest het eten en drinken heel snel worden rondgebracht. Dat lukt amper meer in de resterende vliegtijd. De collega’s van vóór in het vliegtuig moesten ‘onze’ crewmembers te hulp schieten en de stress straalde aan alle kanten van de stewards en stewardessen af. Echt gezelliger werd het er niet op. Toen een man achter mij vroeg of hij nog iets kon kopen uit de tax-free catalogus, kreeg hij een flinke snauw: ‘Dáár hebben we nu geen tijd meer voor!’
Het zelfvervullende effect van framing
Nog voordat wij zelf bij onze koffers waren, liep de crew al in flink tempo richting uitgang. Op naar leuke(re) of belangrijker activiteiten. Het ‘op-en-neetje’ zat erop. En ik dacht: Dát is wat er gebeurt als je iets als onbelangrijk en onbeduidend framet. Dan wordt het vanzelf onbelangrijk en onbeduidend….