Waarom Storytelling?
Mensen zijn van oudsher verhalenvertellers. Omdat we sociale wezens zijn, die de verbinding met elkaar zoeken en nodig hebben. Verhalen bleken daar heel geschikt voor. Net zoals voor kennisoverdracht en betekenisgeving. Zo ontstonden mythen, legenden, wereldliteratuur en religieuze geschriften.
We begrijpen steeds beter waarom we daar nou juist verhalen voor gebruikten:
1. Verhalen sluiten aan bij ons brein
Ons brein is geen lege kast waar je alles los in kunt leggen en op kunt bergen. Ons brein is continu op zoek naar ‘chunks‘, betekenisvolle gehelen, en de verbinding tussen informatie-eenheden. Verhalen sluiten naadloos aan bij die voorkeur van het brein voor betekenisvolle gehelen: een verhaal brengt namelijk gebeurtenissen met elkaar in verband en is (daardoor) zo’n betekenisvol geheel. 10 losse bulletpoints kan ons brein maar moeizaam verwerken. We onthouden ze niet. Tenzij we een fotografisch geheugen hebben, wat uitzonderlijk is. Of tenzij we ze met elkaar in verband brengen. Bijvoorbeeld met een ezelsbruggetje.
Verhalen brengen gebeurtenissen met elkaar in verband. Het zijn ‘betekenisvolle gehelen. ‘Daardoor zijn ze vele malen gemakkelijker te onthouden en (in hun geheel) door te vertellen dan andere soorten informatie.
Maar ook in andere opzichten sluiten verhalen naadloos aan bij de werking van ons brein. Lees dit boeiende artikel van econoom en psycholoog Paul Zak maar eens. Hij deed baanbrekend onderzoek naar de vraag Why your brains love good storytelling Paul J Zak
2. Verhalen raken aan emoties, die verbinden
Verhalen gaan over mensen en gebeurtenissen. Ze beginnen ergens en ze eindigen ergens. Tussen begin en eind gebeurt er van alles en verstrijkt de tijd. En ergens in die gebeurtenissen is er iets dat op welke manier dan ook bijzonder is: de hoofdpersoon wordt geconfronteerd met een dilemma, een conflict, komt terecht in een onverwachte of ongewenst situatie. Dat dwingt hem of haar om bij de situatie stil te staan en een beslissing te nemen (zelfs al wordt die onbewust gemaakt): het verhaal neemt een wending.
De worsteling, het dilemma, het conflict of de onverwachte gebeurtenis roept emotie op bij de hoofdpersoon, maar ook naar de luisteraar. Hij herkent zich in de situatie of juist helemaal niet. Hij herkent zich in de beslissing van de hoofdpersoon of juist helemaal niet. Dat gaat allemaal met emotie gepaard.
In de herkenning van die emoties ontstaat verbinding tussen de hoofdpersoon/verteller en de luisteraar. Bekijk het filmpje hieronder maar eens, over de hardloper Derek Redmond…
En… niets heeft zoveel overtuigingskracht als emoties. Misschien heb je ooit wel eens een huis gekocht en heb je van tevoren een rationeel lijstje opgesteld van criteria waar het aan moest voldoen. Totdat je dat ene huis zag en meteen (letterlijk) verkocht was. Ook al voldeed het aan geen enkele van je criteria. Je emoties hebben de beslissing voor je genomen. Nobelprijswinaar Daniel Kahneman legt ons in zijn boek Thinking fast and slow precies uit hoe dit proces werkt. In het kort komt het hier op neer: we hebben een snel, emotioneel brein en een langzaam, rationeel brein. De meeste beslissingen, ook essentiële, laten we gemakshalve over aan ons emotionele brein. Handig om te weten!
3. Verhalen geven grip op de wereld
Dankzij wetenschap begrijpen we steeds beter hoe de wereld werkt: hoe zonsverduisteringen ontstaan, waarom het op een bepaalde plek op de wereld vaker regent dan op andere, waarom de zon in Nederland in de zomer eerder ondergaat dan bijvoorbeeld in het noorden van Zweden, etc.
Voordat al deze kennis beschikbaar was, zochten mensen ook verklaringen voor deze en andere gebeurtenissen. Zo steken wij mensen in elkaar: we willen begrijpen, we willen betekenis geven, we willen het waarom weten. Dat is dan ook de eerste vraag die we stellen wanneer ons heftige gebeurtenissen overkomen.
Om in de behoefte te voorzien om te begrijpen hoe de wereld in elkaar steekt en waarom gebeurtenissen plaatsvinden, ontwikkelden mensen verhalen die verklaarden en betekenis gaven. En die verhalen, die ‘kennis’, droegen ze over aan volgende generaties. Zo waren verhalen belangrijke betekenisdragers én kennisoverdragers.
Deze verhalen, die soms bewaard zijn gebleven in de vorm van mythen, legenden en overleveringen, ervaren we nu niet meer als ‘waar’. Maar voor de vertellers van destijds waren ze dat wel! Zo gaat dat met verhalen: we maken ze allemaal om grip te krijgen op een ingewikkelde wereld. Het zijn onze persoonlijke waarheden.
Want ja, ook wij ontwikkelen nog altijd verhalen. Iedere dag opnieuw. Omdat ook wij de wereld om ons heen willen begrijpen. En betekenis willen geven aan wat ons overkomt en wat we om ons heen zien gebeuren. We willen de samenhang begrijpen tussen de ene gebeurtenis en de andere. En dat is precies wat verhalen doen: ze brengen gebeurtenissen met elkaar in verband.
Dit filmpje van MSL Group vat nog eens kernachtig samen wat storytelling is en wat de kracht van verhalen is.
Waarom Business Storytelling?
Zoals je hiernaast kunt lezen:
- maken verhalen concreet wat abstract is.
Dus kunnen verhalen abstracte kernwaarden, een abstracte strategische doelstelling of een abstracte visie tot leven brengen en betekenis geven; - hebben verhalen een enorme verbindende kracht.
Dus kunnen verhalen medewerkers steviger met de organisatie en haar doelstellingen verbinden (employee engagement); ze kunnen leiders steviger met hun medewerkers verbinden en ze kunnen de buitenwereld van een organisatie steviger verbinden met de binnenwereld (alignment); - hebben verhalen een enorme overtuigingskracht.
Dus kunnen verhalen medewerkers ‘mee’ krijgen in een beweging, klanten voor een organisatie winnen of ondernemers en ondernemingen stevig op de kaart zetten; - helpen verhalen ons om te onthouden, te leren en kennis te delen.
Dus spelen verhalen een onmisbare rol in training, opleiding en kennismanagement; - zijn verhalen van de menselijke maat.
Dus overal waar mensen ertoe doen, doen verhalen ertoe;
Verhalen worden overal en door iedereen verteld. Wie naar die verhalen luistert, krijgt waardevol inzicht in ervaringen, belevingen en emoties van mensen: de onderstroom. Storylistening is daarom minstens zo belangrijk als storytelling.
TheStoryConnection is expert op het gebied van business storytelling & communicatie, leiderschap en verandering.
